Dòng rò là gì? Cách kiểm tra và khắc phục hiện tượng dòng rò điện

Dòng rò điện là một vấn đề nghiêm trọng về an toàn điện và cần được giải quyết một cách cẩn thận. Dưới đây là một bài viết chi tiết để giải thích về dòng rò điện, nguy hiểm của nó và cách kiểm tra, cũng như cách khắc phục tình trạng này.

Dòng rò điện là gì?

"Dòng rò điện" là một hiện tượng xảy ra trong hệ thống điện, nơi dòng điện không tuân thủ con đường dẫn dự kiến mà thay vào đó, một phần của nó rò ra khỏi mạch điện và trải qua cơ thể con người hoặc các vật thể khác. Hiện tượng này có thể xảy ra khi có sự hỏng hóc hoặc phá vỡ trong hệ thống điện, như khi thiết bị điện bị hỏng, dây điện bị cắt đứt, hoặc nguồn điện không được đất đúng cách.

Khi có dòng rò điện, dòng điện "rò ra" khỏi mạch điện dự kiến và trải qua các vật thể không dẫn điện, như vỏ bọc của thiết bị, tay nắm cửa, ống xả, tường, hoặc đất. Hiện tượng này có thể gây ra nhiều nguy hiểm, bao gồm điện giật, chập điện, gây cháy nổ và đe dọa tính mạng của con người.

Việc bảo trì và kiểm tra định kỳ hệ thống điện là rất quan trọng để ngăn chặn dòng rò điện và đảm bảo an toàn cho mọi người. Nếu phát hiện dòng rò điện hoặc có bất kỳ sự nghi ngờ nào về an toàn điện, người sử dụng cần ngay lập tức tắt nguồn điện và tìm sự giúp đỡ từ một thợ điện chuyên nghiệp để khắc phục tình trạng này một cách an toàn.

Dòng rò có ảnh hưởng như thế nào?

Hiện tượng dòng rò có thể gây nên nhiều ảnh hưởng nghiêm trong đối với hệ thống điện cũng như sức khỏe và tâm lý của người dùng điện.

1. Nguy cơ điện giật: Dòng rò điện là nguyên nhân chính gây ra điện giật. Người tiếp xúc với các vật thể dẫn điện trong môi trường có dòng rò có thể trở thành con đường cho dòng điện chảy qua cơ thể, gây ra điện giật. Điều này có thể dẫn đến chấn thương nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong.

2. Cháy nổ và hỏa hoạn: Dòng rò điện có thể tạo ra hiện tượng chập điện, gây ra cháy nổ và hỏa hoạn trong môi trường sử dụng điện. Điều này có thể gây thiệt hại về tài sản và nguy hiểm tính mạng.

3. Hỏng thiết bị điện: Dòng rò điện có thể gây hỏng các thiết bị điện, làm giảm hiệu suất và độ bền của chúng.

4. Nguy cơ cho hệ thống điện: Dòng rò điện có thể gây ra các vấn đề trong hệ thống điện, gây ra sự cố và gián đoạn nguồn cung cấp điện.

5. Áp lực tâm lý: Sự lo sợ và áp lực tâm lý về an toàn có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe tinh thần của người sử dụng, đặc biệt là trong trường hợp dòng rò điện xảy ra lặp đi lặp lại hoặc không được khắc phục đúng cách.

Nguyên nhân gây hiện tượng dòng rò

Dòng rò điện (hay còn gọi là rò rỉ điện) là tình trạng khi dòng điện trong mạch điện không tuân theo đúng quỹ đạo dự kiến và trải qua một đường dẫn không mong muốn. Điều này có thể gây ra các tình huống nguy hiểm, bao gồm nguy cơ điện giật và hỏa hoạn. Dưới đây là một số những nguyên nhân gây dòng rò điện:

1. Hỏng dây cáp: Dây điện bị hỏng, rách, hoặc cắt đứt có thể là một nguyên nhân chính gây dòng rò điện. Hỏng dây cáp có thể xảy ra do mài mòn theo thời gian, tác động của thời tiết, hoặc hỏng hóc cơ học.

2. Thiết bị điện hỏng hóc: Bất kỳ thiết bị điện nào trong hệ thống như ổ cắm, công tắc, bóng đèn, máy biến áp, hay máy tính cũng có thể gặp sự cố và gây dòng rò nếu chúng hỏng hoặc bị đứt dây kết nối bên trong.

3. Môi trường ẩm ướt: Môi trường có độ ẩm cao tăng nguy cơ dòng rò điện. Nước là một dẫn điện tốt, vì vậy nếu có nước tiếp xúc với các phần tử điện, nó có thể tạo ra dòng rò.

4. Lắp đặt sai cách: Nếu thiết bị điện được lắp đặt không đúng cách hoặc không tuân theo các quy tắc an toàn, có thể gây ra dòng rò điện. Việc lắp đặt sai cách có thể tạo ra các mạch ngắn, gây ra dòng điện không mong muốn.

5. Lão hóa hệ thống điện: Hệ thống điện cũ sau một thời gian sử dụng có thể trở nên dễ hỏng hơn và gây ra dòng rò điện do lão hóa và mài mòn.

6. Sự can thiệp không đúng cách: Các dự án xây dựng, sửa chữa hoặc can thiệp vào hệ thống điện phải tuân theo các quy tắc và tiêu chuẩn an toàn. Can thiệp không đúng cách có thể gây ra sự cố dòng rò điện.

7. Thiết bị điện không đúng tiêu chuẩn: Sử dụng các thiết bị điện không đúng tiêu chuẩn hoặc không có chứng chỉ chất lượng có thể là nguyên nhân gây dòng rò điện.

Để đảm bảo an toàn, quá trình kiểm tra, bảo trì định kỳ và lắp đặt thiết bị điện đúng cách là quan trọng để ngăn ngừa dòng rò điện và bảo vệ an toàn cho người sử dụng và tài sản.

Mức dòng rò bào nhiêu là an toàn

Một dòng rò điện an toàn là một dòng rò điện có giá trị thấp, không đủ để gây ra điện giật hoặc các hiện tượng nguy hiểm khác. Giá trị an toàn của dòng rò điện thường được định rõ trong các tiêu chuẩn an toàn điện quốc gia hoặc quốc tế, và nó có thể thay đổi tùy thuộc vào quy định cụ thể ở mỗi quốc gia.

Một trong những giá trị phổ biến cho dòng rò điện an toàn là 5 mA (miliampe), tức là 0.005 A (ampe). Tức là, nếu dòng rò điện trong mạch điện là dưới 5 mA, thì được coi là an toàn cho con người và không gây ra điện giật nguy hiểm. Tuy nhiên, một số tiêu chuẩn và quy định có thể áp đặt giá trị an toàn khác nhau.

Để đảm bảo an toàn, việc sử dụng các thiết bị bảo vệ như công tắc dòng rò điện (RCD) là rất quan trọng. RCD có khả năng phát hiện và ngắt kết nối điện khi có dòng rò điện vượt quá giới hạn an toàn. Tuy nhiên, việc sử dụng RCD không nên thay thế việc duyệt xét và bảo trì định kỳ hệ thống điện để ngăn chặn dòng rò điện từ xảy ra.

Cách kiểm tra dòng điện bị rò rỉ tại nhà

Như chúng ta đã biết điện là một loại vật chất không thể nhìn thấy bằng mắt thường nên để biết được điện có bị rò hay không chúng ta cần sử dụng đến các thiết bị đo dòng điện chuyên dụng. Dưới đây là một số cách kiểm tra dòng điện có bị rò hay không. Tuy nhiên để kiểm tra dòng rò chúng ta cần chuẩn bị các trang thiết bị bảo hộ để tránh tiếp xúc trực tiếp với dòng rò tới cơ thể.

Bút dò điện (Bút điện)

Bút rò điện được xem là cách kiểm tra nhanh và đơn giản nhất. Bạn chỉ cần dùng bút này dò lên những mặt phẳng có dòng điện đi ngầm, nếu đèn của bút phát sáng màu đỏ ở đâu thì nơi đó sẽ có dòng rò và cần sửa chữa ngay. 

Sử dụng đồng hồ vạn năng

Để có thể thực hiện được cách này, bạn phải đảm bảo hiểu rõ về các thông số cũng như ý nghĩa của các thông số đó trên đồng hồ. Hiện tại, có nhiều loại đồng hồ vạn năng khác nhau, bạn nên lựa chọn loại đồng hồ nào có khả năng kiểm tra dòng rò thì mới có thể sử dụng được. 

Dùng ampe kìm

Hiện tại, dụng cụ được các thợ điện sử dụng nhiều nhất đó chính là ampe kìm. Với cấu tạo nhỏ gọn, tiện dụng, dễ dàng mang đi nhưng lại cho ra kết quả với độ chính xác cao. Bạn chỉ cần có chút hiểu biết về các thông số trên thiết bị là có thể sử dụng được để kiểm tra dòng rò. 

Khắc phục sự cố rò điện

Việc khắc phục sự cố rò điện đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp bảo vệ để đảm bảo an toàn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách tiến hành:

Bước 1: Xác định vị trí rò điện

• Trước hết, hãy ngắt cầu dao tổng để đảm bảo không có nguồn điện chạy vào khu vực cần kiểm tra và sửa chữa. Điều này làm giảm nguy cơ va đập điện.

• Khoanh vùng phạm vi xuất hiện dòng rò bằng cách xem trạng thái đồng hồ điện. Nếu đồng hồ không quay, điều này có nghĩa là khu vực đó bị rò điện.

Bước 2: Rút các thiết bị điện

• Rút hết tất cả các thiết bị điện trong phạm vi bị rò rỉ, chẳng hạn như máy giặt, tủ lạnh, và các thiết bị khác. Điều này đảm bảo rằng bạn không tiếp xúc với các thiết bị có nguy cơ.

• Tiến hành kiểm tra cẩn thận các thiết bị để xác định nếu có bất kỳ hỏng hóc hoặc vấn đề nào.

Bước 3: Bật lại đồng hồ điện và kiểm tra

• Bật lại cầu dao tổng hoặc nguồn điện chính sau khi đã rút các thiết bị khỏi phạm vi bị rò điện.

• Kiểm tra xem các thiết bị có hoạt động bình thường lại không. Đảm bảo rằng không còn dấu hiệu dòng rò và các thiết bị hoạt động an toàn.

Lưu ý rằng việc khắc phục rò điện có thể phức tạp hơn tùy thuộc vào tình trạng cụ thể và hệ thống điện trong ngôi nhà. Nếu bạn không tự tin hoặc không hiểu rõ về vấn đề, hãy gọi một chuyên gia điện được đào tạo để kiểm tra và thực hiện sửa chữa. An toàn luôn là quan trọng nhất khi làm việc với điện.